Zilog Z80: Легендата на микропроцесорите
Zilog Z80 е еден од најпознатите микропроцесори во историјата, лансиран во 1976 година од компанијата Zilog. Со својот иновативен дизајн, брзо стана срцето на многу домашни компјутери, аркадни машини и вградени системи, обликувајќи ја технологијата на 80-тите и 90-тите години.
Карактеристики на Z80:
- 8-битен процесор со 16-битна адресна шина, што овозможува адресирање на до 64 KB меморија.
- Почетна тактна фреквенција од 2.5 MHz, со подоцнежни модели кои достигнуваат до 20 MHz.
- Нуди околу 158 инструкции за обработка, со поддршка за interrupts, DMA, и блок операции.
- Има 14 регистри, вклучувајќи AF, BC, DE, HL, IX, IY, SP и PC.
Употреба: Z80 најде широка примена во домашни компјутери како Sinclair ZX Spectrum, Amstrad CPC и MSX, аркадни машини на SEGA, калкулатори на Texas Instruments, и разни вградени системи како телефони и медицински уреди.
Значење: Овој процесор ја направи компјутерската технологија достапна за масите, со што помогна во револуцијата на домашните компјутери. Неговата едноставност го направи одличен избор за едукација и инспирација за идните инженери.
Тривиа:
- Беше компатибилен со Intel 8080, но со значителни подобрувања.
- Иако оригиналниот Z80 е прекинат во 2004 година, модернизирани верзии сè уште се произведуваат.
- Се користеше дури и во сателити поради неговата доверливост.
- Многу Z80 процесори сè уште функционираат во ретро уреди.
Заклучок: Иако во 2024 година после 48 години на пазарот, Zilog објави дека ќе го прекине производството на својот легендарен 8-битен микропроцесор, сепак Z80 останува не само процесор, туку симбол на иновација и напредок. Неговата трајност и влијание го прават еден од најважните технолошки изуми на 20-от век.
